Ο τρίτος τόμος της Πνευματικής Πορείας αποτυπώνει ποικίλες εκφράσεις του Γένους στη Δύση και την Ανατολή, όπως η ίδρυση στη Βενετία της σχολής του Θωμά Φλαγγίνη με τους δασκάλους και το επίπεδο διδασκαλίας. Παράλληλα με τη Φλαγγίνειο, θα αναδειχθούν και άλλοι πνευματικοί κύκλοι, όπως η Ακαδημία των Αβλαβών. Ως προς την εκπαίδευση, συνεχίζεται το χρονικό της Πατριαρχικής Σχολής από την περίοδο που αναλαμβάνει τη σχολαρχία ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και γίνεται λόγος για τους συνεχιστές του.

Μεγάλο τμήμα του βιβλίου καταλαμβάνει η πνευματική και καλλιτεχνική έκφραση και ιδιαίτερα η ελληνική τυπογραφία στις παρίστριες ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας κυρίως από την εποχή που Έλληνες αναλαμβάνουν το αξίωμα του οσποδάρου. Σε αντίθεση με όλες τις άλλες περιοχές υπό οθωμανική κυριαρχία, στη Βλαχία και τη Μολδαβία ασκείται η τυπογραφία από τις αρχές του 16ου αιώνα και η ελληνική από το 1642.

Επίσης στο βιβλίο παρουσιάζεται το δίκαιο που επικρατούσε κατά την Τουρκοκρατία, πολιτικό και εκκλησιαστικό, και επισημαίνεται η σχέση του με το βυζαντινό μέσω της αναφοράς στις σχετικές εκδόσεις, όπως είναι η Εξάβιβλος του Κωνσταντίνου Αρμενόπουλου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΕΝ ΕΙΔΕΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

ΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΟΣ Τῼ ΚΑΙΣΑΡΙ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Πολεμικές ἐπιχειρήσεις Βενετῶν καί Αὐστριακῶν
στή Μεσόγειο καί στά Βαλκάνια.
Οἱ Συνθῆκες τοῦ Κάρλοβιτς καί τοῦ Πασάροβιτς.
Οἰκονομικά ἀνοίγματα τῶν Ἑλλήνων

Ἱστορικό πλαίσιο
Ὁ Ἱερός Συνασπισμός τοῦ Λίντς

Ἐπαναστατικές ἑστίες στή Βαλκανική
Οἱ Βενετοί καί πάλι στό προσκήνιο στόν ἑλληνικό χῶρο
Ἡ κατάληψη τῆς Ἀθήνας
Οἱ Βενετοί στό Αἰγαῖο
Ἡ Συνθήκη τοῦ Κάρλοβιτς (1699)

Οἱ Ρῶσοι στήν πολιτική σκηνή
Θρύλοι καί προφητεῖες γιά τόν Μεγάλο Πέτρο
Ἡ Συνθήκη τοῦ Πασάροβιτς

Θαλάσσιες διαδρομές
Τό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης
Ἕλληνες ἔμποροι ἀπό τήν Ἀνατολή πρός τή Δύση

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Ἡ Φλαγγίνειος Σχολή
καί ἡ Σχολή τῆς Ἑλληνικῆς Ἀδελφότητας
Ὀργάνωση καί λειτουργία

Ἡ Φλαγγίνειος Σχολή τῆς Βενετίας
Ἡ ἵδρυση τοῦ Φροντιστηρίου
Τό κτίσμα
Τό ὀργανόγραμμα τοῦ Φροντιστηρίου
Ἡ διδασκαλία
Γραμματική
Φιλοσοφία
Μεταφυσική
Ἠθική
Φιλολογία
Ρητορική
Λογική
Θεολογία
Μαθηματικά
Γεωγραφία
Ἰταλική φιλολογία
Οἱ δάσκαλοι
Νικόλαος Καλλιάκης
Ματθαῖος Τυπάλδος
Ἠλίας Μηνιάτης
Ἰωάννης Πατούσας
Ἀγάπιος Λοβέρδος
Σπυρίδων Παπαδόπουλος
Σπυρίδων Βλαντῆς
Οἱ ἐπόπτες
Ἡ βιβλιοθήκη τοῦ Φροντιστηρίου

Γεράσιμος Βλάχος
Ὁ Βλάχος στήν Κέρκυρα
Στή Βενετία καί πάλι
Ἡ βιβλιοθήκη τοῦ Γεράσιμου Βλάχου
Περί τών δύο ἔντυπων ἐκδόσεων τοῦ Βλάχου
Κατάλογος τῶν διδασκάλων ἐξ ὧν συνετέθη ἡ παροῦσα γραμματεία

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Ἀκαδημαϊκοί κύκλοι στή Βενετία
Δάσκαλοι καί τά ἔργα τους

Ἡ Ἀκαδημία τῶν Ἀβλαβῶν (Illesi)
«Ἄνθη Εὐλαβείας»
Τό περιεχόμενο τῆς συλλογῆς
Σαπφική ὠδή
Σονέτο
«Graeciae Obsequia»

Τό λόγιο κοινό τῆς Βενετίας τόν 17ο αἰώνα
Αὐγουστίνος Καπέλλος
Μάρκος Μαρᾶς
Γεώργιος Μαγιώτας
Ἰωάννης Ἀβράμιος

Ἑλληνική Σχολή τῆς Ἀδελφότητας τῆς Βενετίας
Ἠλίας Μηνιάτης
Διδαχαί
Ἡ ρητορική τῶν «Διδαχῶν»
Ἐκδόσεις
«Πέτρα Σκανδάλου»

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Οἱ Ἡγεμονίες τῆς Βλαχίας καί τῆς Μολδαβίας
Τό Πολιτικό Καθεστώς, οἱ Φαναριῶτες,
τά Τυπογραφεῖα καί ὁ Χαρακτήρας τοῦ Ἔντυπου Βιβλίου

Τά πρῶτα «αὐτόνομα» κέντρα τοῦ Ἑλληνισμοῦ
στίς παραδουνάβιες ἡγεμονίες τῆς Μολδαβίας καί τῆς Βλαχίας

Μολδαβία καί Βλαχία
Τό πολιτικό πλαίσιο
Ἡ γέννηση τοῦ φαναριωτισμοῦ
Προέλευση
Ἡ ἀριστοκρατία τοῦ χρήματος
Ἡγεμονίες τῆς Βλαχίας καί τῆς Μολδαβίας
Ἡ ἐκλογή τοῦ ὀσποδάρου
Ἡ ἡγεμονική αὐλή
Ἡ πολιτική ἰδεολογία τῶν Φαναριωτῶν
Ἐνστάσεις
Ἀποτίμηση

Περί χειρόγραφης τέχνης τοῦ βιβλίου στή Ρουμανία
Ἡ τέχνη τῆς μικρογραφίας
Τό ἑλληνικό ἔντυπο βιβλίο στή Ρουμανία

Τά τυπογραφεῖα τῆς Μολδαβίας καί τῆς Βλαχίας
Τά τυπογραφεῖα τῆς Μολδαβίας
Τό τυπογραφεῖο τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
Τό τυπογραφεῖο τῆς μονῆς Τσετάτζουια
Τό τυπογραφεῖο τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα
Μιχαήλ Ρώ καί Γεώργιος Χατζῆ-Δήμου
Ἑλληνική τυπογραφία τοῦ Ἰασίου
Τά τυπογραφεῖα τῆς Βλαχίας
Τό τυπογραφεῖο τῆς μονῆς τῶν Ἁγίων Πάντων
Ἡ Νέα Ἑλληνική Τυπογραφία στό Βουκουρέστι
Σναγκόβ
Ριμνίκ
Τεργκόβιστε

Ἄνθιμος ὁ ἐξ Ἰβηρίας

Ὁ χαρακτήρας τοῦ ἔντυπου βιβλίου στή Ρουμανία
Σελιδοποίηση
Ἐπίτιτλα
Πρωτογράμματα
Οἰκόσημα ἤ ἐμβλήματα
Εἰκονογράφηση
Προσωπογραφίες
Ἐξαιρέσεις
Χρωματική ἀπόδοση

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Σχολές καί Ἀκαδημίες
Ἡ Πατριαρχική Σχολή καί
οἱ Ἀκαδημίες τοῦ Βουκουρεστίου (Αὐθεντική) καί τοῦ Ἰασίου

Ἡ Πατριαρχική Σχολή
Τά μετά τόν Μαυροκορδάτο
Σεβαστός Κυμινήτης
Γεράσιμος ὁ Ἀκαρνάν
Ἀντώνιος Σπαντωνής

Ἡ Αὐθεντική Ἀκαδημία στό Βουκουρέστι
Ὁ Σεβαστός Κυμινήτης στήν Αὐθεντική Ἀκαδημία
Θεόδωρος Συμεών Τραπεζούντιος
Μάρκος Πορφυρόπουλος
Τό κτίσμα

Ἡ Ἀκαδημία τοῦ Ἰασίου

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ς΄
Τό Πολιτικό καί Ἐκκλησιαστικό Δίκαιο κατά τήν Τουρκοκρατία
Δογματικές ἀντιθέσεις

Τό δίκαιο κατά τήν Τουρκοκρατία

Τό ρωμαϊκό Δίκαιο στό Βυζάντιο
Τό μεταβυζαντινό δίκαιο καί οἱ πηγές του
Ὁ χαρακτήρας τῆς «Ἑξαβίβλου»
Τί εἶναι ἡ «Ἑξάβιβλος»
Ἀντίγραφα χειρογράφων καί ἔντυπες ἐκδόσεις

Τό βυζαντινό Δίκαιο στή Μολδαβία καί τή Βλαχία
Μιχαήλ Φωτεινόπουλος
«Νομικὸν Πρόχειρον»
«Συνταγμάτιον Νομικόν»
«Κῶδιξ Πολιτικός»
«Νομοθεσία»

Ἐκκλησιαστικό Δίκαιο. Κανόνες
«Πηδάλιον τῆς νοητῆς νηός»

Δογματικές ἀντιπαραθέσεις

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄
Προσκυνητάρια
Προσκυνήματα στούς Ἁγίους Τόπους, στό Ἅγιο Ὄρος,
στή μονή τοῦ Σινᾶ καί στή μονή τοῦ Κύκκου

Περί ἐπιβίωσης τῶν μοναστικῶν κέντρων

Προσκυνητάρια τῶν Ἁγίων Τόπων

Τά ἔντυπα προσκυνητάρια τοῦ Ἁγίου Ὄρους
Ἰωάννης Κομνηνός
Οἱ ἐκδόσεις
Ἡ περιγραφή τοῦ Θεοβαδίστου Ὄρους Σινᾶ

Τό σιναϊτικό ζήτημα
Περί τῆς μονῆς Κύκκου

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄
Ἐκκλησιαστική Ἱστορία
Στήν Ἀνατολή καί στή Δύση

Εὐσέβιος Ἐπίσκοπος Καισαρείας
Ἡ Βιβλιοθήκη τῆς Καισάρειας καί ὁ Ὠριγένης
Στόν χριστιανικό κόσμο τῆς Δύσης

Τήν ἐποχή τῆς Μεταρρύθμισης
Τά χρόνια τῆς τουρκοκρατίας

Σημειώσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄
Οἱ Πρῶτοι Περιηγητές
Πρός μιά ἐπιστημονική ἀποτύπωση τῶν ἀρχαίων μνημείων

Οἱ πρῶτοι περιηγητές μέ ἐπιστημονικά ἐνδιαφέροντα
Ἡ περιήγηση τοῦ Σπόν

Σημειώσεις

ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ
Εὑρετήριο ὀνομάτων καί θεματικό
Εὑρετήριο τόπων