Με τον τέταρτο τόμο ολοκληρώνεται η έκδοση της Πνευματικής Πορείας του Γένους. Το βιβλίο πραγματεύεται θέματα που εντάσσονται χρονικά στην περίοδο από τα μέσα του 18ου αιώνα έως τα χρόνια πριν από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Πυκνές αναφορές γίνονται στους πρωτεργάτες του φωτισμού του Γένους — τον Γ. Βεντότη, τον Α. Ψαλίδα και τον κύκλο του Αδαμάντιου Κοραή, αλλά και στους Εθνεγέρτες, όπως ήταν ο Ρήγας και οι σύντροφοί του.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

ΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΟΣ Τῼ ΚΑΙΣΑΡΙ

Κεφαλαιο Α΄

Ἐπαναστατικές καί ἐθνεγερτικές δράσεις πρό τοῦ 1821

Ἱστορικό πλαίσιο

Λάμπρος Κατσώνης

Τά Ἑπτάνησα, μῆλον τῆς ἔριδος τῶν Μεγάλων Δυνάμεων

Ἑλληνικά σώματα στά ὅπλα

Ἡ Πεζική Λεγεών Ἐλαφρῶν Κυνηγετῶν

Τό σύνταγμα τῶν Ἀρβανιτῶν

Ἡ πολιορκία τῆς Πάργας

Σούλι καί Σουλιῶτες

Ὁ Ἀλή πασάς τῶν Ἰωαννίνων ἐναντίον τῶν Σουλιωτῶν τό 1792

Ὁ Ἀλή πασάς καί πάλι ἐναντίον τῶν Σουλιωτῶν (1800–1803)

Ἡ πτώση τό 1803

Ἡ τελική φάση τῆς σουλιώτικης δοκιμασίας

Ἄλλες ἐθνεγερτικές ἑστίες

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Β΄

Ἑλληνικές κοινότητες στή Δύση καί τήν Ἀνατολή καί ὁ ρόλος τους στή συνοχή τοῦ Γένους

Ἡ ὀργάνωση τῶν ἑλληνικῶν κοινοτήτων

Στά ἐδάφη τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας

Οἱ ἑλληνικές κοινότητες στή Δύση κατά τόν 18ο αἰώνα

Προϋποθέσεις γιά τή συγκρότηση ἑλληνικῶν κοινοτήτων

Οἰκογενειακή ἐπιχείρηση

Τόπος ἐγκατάστασης

Ἡ συσπείρωση τῆς κοινότητας γύρω ἀπό τήν ἐκκλησία

Σχολεῖα

Δάσκαλοι καί δασκάλες

Τεργέστη

Λιβόρνο

Βιέννη

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Γ΄

Ἡ συμβολή τῆς ἑλληνικῆς ναυτιλίας στήν οἰκονομική ἀνάπτυξη τῶν Ἑλλήνων κατά τόν 18ο αἰώνα

Περί ἑλληνικῆς ναυτιλίας

Ποιά ἦταν τά χαρακτηριστικά τοῦ Ἕλληνα πλοιοκτήτη ἤ ναυτικοῦ

Οἱ πρῶτοι ἐμπορικοί στόλοι ἑλληνικῶν συμφερόντων

Πορτολάνοι

Χειρόγραφοι ἑλληνικοί πορτολάνοι

Ἔντυποι ἑλληνικοί πορτολάνοι

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Δ΄

Βενετία, τό κατεξοχήν κέντρο τῆς τυπογραφίας

Τά ἑλληνικά τυπογραφεῖα τῆς Βενετίας

Τό ἐκδοτικό κέντρο τῆς οἰκογένειας τῶν Γλυκήδων

Ἐπιμελητές καί διορθωτές

Ἀλοΐσιος Γραδενίγος

Ἀλέξανδρος Καγκελλάριος

Σπυρίδων Μήλιας

Σπυρίδων Βλαντής

Ἐκδόσεις τῶν Γλυκήδων

Ἡ διακίνηση τῶν βιβλίων τῶν Γλυκήδων

Νικόλαος Σάρος

Δημήτριος Θεοδοσίου

Διορθωτές καί ἐπιμελητές

Ἀντώνιος Βόρτολι

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Ε΄

Ἀπό τή Βενετία στή Βιέννη

Οἱ Ἕλληνες στή Βιέννη

Ἑλληνική σχολή στή Βιέννη

Τό διάταγμα τοῦ 1804

Τό διδακτικό προσωπικό

Ἕνα νέο κέντρο ἑλληνικῶν βιβλίων: Ἡ Βιέννη

Περί ἀρχετυπίας στή Βιέννη

Περίοδοι τῆς ἑλληνικῆς τυπογραφίας στή Βιέννη

Βιεννέζοι τυπογράφοι ἑλληνικῶν βιβλίων

Θωμάς φόν Τράττνερ (1748–1798)

Ἰωσήφ Κούρτζβεκ

Ἰωάννης Λεοπόλδος Καλιβόδας

Γεώργιος Λουδοβίκος Σούλτς

Ἰωσήφ Βάουμαϊστερ

Ἰωσήφ Γέρολδ

Ἀντώνιος Πίχλερ

Ἀντώνιος Σχραίμβλ

Ἕλληνες ἐκδότες καί τυπογράφοι στή Βιέννη

Γεώργιος Βενδότης

Ἡ ἐκδοτική παραγωγή τοῦ Βενδότη

Ἡ συμβολή τοῦ Γ. Βενδότη στήν πνευματική ἀνάταση τοῦ Γένους

Μιχαήλ Παπαγεωργίου

Πολυζώης Λαμπανιτζιώτης

Γεώργιος καί Πούλιος Μαρκίδες Πούλιου

Ἐφημερίδες, περιοδικά, ἡμερολόγια καί μονόφυλλα

Ἡ Ἐφημερις τῶν Ἀδελφῶν Μαρκίδων Πούλιου, Βιέννη 1790–1797

Οἱ στόχοι

Τεχνικές προδιαγραφές

Ἡ Ἐφημερίς τοῦ 1792

Εἰδήσεις διὰ τὰ Ἀνατολικὰ Μέρη, Βιέννη, Ἰούλιος–Δεκέμβριος 1811

Ἑλληνικος Τηλέγραφος                                                                 

Τά φιλολογικά περιοδικά

Ὁ χαρακτήρας τοῦ ἑλληνικοῦ περιοδικοῦ Ἑρμῆς ὁ Λόγιος

Καλλιόπη, Βιέννη 1819–1821

Μέλισσα, Παρίσι 1819–1821

Ἀθηνᾶ, Παρίσι, Φεβρουάριος–Μάιος 1819

Μουσεῖον, Παρίσι, Ἰούλιος 1819

Τό ἑλληνικό βιβλίο στόν γερμανόφωνο περιοδικό Τύπο τοῦ 19ου αἰώνα

Ἡμερολόγια καί καλενδάρια

Σημειώσεις

Κεφαλαιο ς΄

Ὁ Ρήγας ἀπό τό Βελεστίνο καί ἡ ἐκδοτική του δράση

Βιογραφικά

Ὁ Ρήγας στήν Κωνσταντινούπολη

Ὁ Ρήγας ὡς ἔπαρχος στήν Κραϊόβα

Ὁ Ρήγας, γραμματικός τοῦ βαρόνου τοῦ Λάγκενφελντ

Ὁ Ρήγας στή Βιέννη

Ὁ Ρήγας ἐπανέρχεται στή Βλαχία

Ὁ Ρήγας ὡς γραμματικός τοῦ Μιχαήλ Σούτσου

Ἡ σύλληψη τοῦ Ρήγα στήν Τεργέστη

Τό συγγραφικό, μεταφραστικό καί ἐκδοτικό ἔργο τοῦ Ρήγα

Σχολεῖον τῶν Ντελικάτων Ἐραστῶν

Φυσικῆς Ἀπάνθισμα

Ὁ Ἠθικος Τρίπους

Ὁ Νέος Ἀνάχαρσις

Ἡ ἔκδοση τῆς Χάρτας τῆς Ἑλλάδος, Βιέννη, 1796–1797

Τά νομίσματα τῆς Χάρτας

Τά πρότυπα τῆς Χάρτας

Ἐκδόσεις τοῦ Ρήγα τοῦ 1797

Ἰδιαιτερότητες στό ἐκδοτικό πρόγραμμα τοῦ Ρήγα

Σημειώσεις

Κεφαλαιο ζ΄

Νέα κέντρα τοῦ ἑλληνικοῦ βιβλίου στή Δύση καί τήν Ἀνατολή κατά τόν 18ο αἰώνα

Ἀπό τή Λιψία στή Βούδα

Οἱ Ἕλληνες στή Λιψία

Τυπογραφία στή Λιψία

Τεργέστη

Τό χρονικό τῆς ἑλληνικῆς τυπογραφίας στήν Τεργέστη ξεκινάει τό 1787

Ἑλληνική Κοινότητα στό Λιβόρνο

Τυπογραφία στό Λιβόρνο

Κωνσταντινούπολη

Προσωπικό καί ἐξοπλισμός τοῦ Πατριαρχικοῦ Τυπογραφείου

Ἐκδόσεις

Τυπογραφικά σήματα

Μοσχόπολη

Ἡ βιβλιοθήκη

Ἡ Νέα Ἀκαδημία

Θεόδωρος Ἀναστασίου Καβαλλιώτης

Τό τυπογραφεῖο

Περί ἐκδόσεων

Περί τοῦ χαρακτήρα τῶν ἐκδόσεων τοῦ τυπογραφείου

Τυπογραφικό σῆμα

Νεκτάριος Τέρπος. Ἕνας βλαχόφωνος Δάσκαλος τοῦ Γένους

Σμύρνη

Ἡ τυπογραφία στή Σμύρνη

Σχολές στή Σμύρνη

Κωνσταντίνος Οἰκονόμος ὁ ἐξ Οἰκονόμων

Περί Γραμματικῶν Τεχνῶν

Τό τυπουργεῖο τοῦ Ἁγίου Ὄρους

Πρός τήν ἵδρυση τυπογραφείου

Τυπογραφικό σῆμα

Τό τυπογραφεῖο τῆς Χίου

Ἐκδόσεις

Τό τυπογραφεῖο τῶν Κυδωνιῶν

Τυπογραφικές ἑστίες στά Ἑπτάνησα

Τό τυπογραφεῖο τῆς Κέρκυρας

Ἀγγλοκρατία (1814–1817)

Ἐκδόσεις

Τό τυπογραφεῖο τῆς Ζακύνθου

Οἱ σχέσεις τῶν Ἑλλήνων μέ τούς Ρώσους

Τό χρονικό

Πετρούπολη

Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρις καί οἱ ἐκδόσεις του στή Ρωσία

Ἕλληνες στή Βούδα καί τήν Πέστη

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Η´

Χορηγοί καί πάτρωνες τῆς ἔκδοσης τοῦ ἑλληνικοῦ ἔντυπου βιβλίου

Χορηγοί καί πάτρωνες τοῦ ἑλληνικοῦ ἐντύπου

Ἀλφαβητική κατάσταση τῶν χορηγῶν ἑλληνικῶν ἐκδόσεων στή Βιέννη ἀπό τό 1749 μέχρι τό 1806

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Θ´

Περί ἰδιωτικῶν βιβλιοθηκῶν στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας

Περί ἰδιωτικῶν ἑλληνικῶν βιβλιοθηκῶν

Περί ἀρχειοθέτησης

Συλλογές βιβλίων τοῦ 18ου αἰώνα

Ἡ βιβλιοθήκη τοῦ Δημήτριου Ν. Δάρβαρη

Ἡ βιβλιοθήκη τοῦ Γεώργιου Ζαβίρα

Ὁ κατάλογος τῆς βιβλιοθήκης του

Βιβλιοπωλεῖα

Τό βιβλιοπωλεῖο τοῦ Λαμπανιτζιώτη καί τῶν ἀδελφῶν Πούλιου στή Βιέννη

Οἱ διεθνεῖς ἀγορές τοῦ βιβλίου

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Ι´

Ἡ Πατριαρχική Σχολή κατά τόν 18ο αἰώνα

Τό χρονικό τῆς σχολῆς

Ἡ περίοδος πρίν ἀπό τή σχολαρχία τοῦ Εὐγένιου Βούλγαρη

Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρις στή Σχολή

Ἡ διδασκαλία του

Μαθητές του

Σέργιος Μακραῖος

Ἡ διδασκαλία του

Τά μετά τόν Σέργιο Μακραῖο

Δάσκαλοι καί μαθητές τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς

Ὕστατες ἐκλάμψεις

Ἀρχιτεκτονικά

Ἐπίλογος

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Ια΄

Ὁ Ἀδαμάντιος Κοραής

Βιογραφικά

Ἀπό τή Σμύρνη στό Ἄμστερνταμ

Ἐπιστροφή στή Σμύρνη

Στό Μονπελλιέ γιά σπουδές ἰατρικῆς

Ὁ Κοραής βιώνει ἀπό κοντά τή Γαλλική Ἐπανάσταση

Ἡ διαμονή στό Νοζαί

Ἐπιστροφή στό Παρίσι

Οἱ Γάλλοι στά Ἑπτάνησα

Ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κοραῆ στόν ἀκαδημαϊκό κόσμο

Ὁ λόγιος κύκλος τοῦ Κοραῆ στό Παρίσι

Ἐπιστολογραφία τοῦ Κοραῆ

Ὁ Κοραής στά χρόνια τοῦ Βοναπάρτη

Ὁ Νεόφυτος Βάμβας ὡς «γραμματικός» τοῦ Κοραῆ

Πρός τήν ἔναρξη τῆς ἐπανάστασης τοῦ 1821

Ἡ ἐκδοτική δράση τοῦ Κοραῆ

α. Ἀποκλειστικά ξενόγλωσσες δημοσιεύσεις

β. Δοκίμια

γ. Ἐκδόσεις ἀρχαίων Ἑλλήνων συγγραφέων

δ. Ἡ συνεργασία μέ τούς Ζωσιμάδες

Τό τέλος τῆς Ἑλληνικῆς Βιβλιοθήκης

Ἀποτίμηση τῆς ἐνασχόλησης τοῦ Κοραῆ μέ τό ἔντυπο βιβλίο

Περί γλώσσας καί σχολείων

Γλωσσικό

Σχολεῖα καί σχολικές βιβλιοθῆκες

Περί θρησκευτικότητας τοῦ Κοραῆ

Ἡ βιβλιοθήκη τοῦ Ἀδαμάντιου Κοραῆ

Ἱστορικά

Λεξικά

Νομικά

Περιηγητικά

Λεξικά ἑλληνικά καί ἄλλα ἔργα

Ἀρχαῖοι Ἕλληνες συγγραφεῖς

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Ιβ´

Ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας στή συνοχή τοῦ Γένους

Ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Γεννάδιου Β´

Τό ἐκκλησιαστικό βιβλίο

Τό Κολέγιο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου

Ἡ πολιτική τοῦ πατριάρχη Κύριλλου Λούκαρη

Φιλέλληνες Ρουμάνοι ἡγεμόνες καί Φαναριῶτες

Σημειώσεις

Κεφαλαιο Ιγ΄

Ἡ πνευματική κίνηση τοῦ Γένους τόν 18ο αἰώνα: Κληρικοί καί κοσμικοί

Ἡ πνευματική κίνηση τοῦ Γένους

Κληρικοί ἀνεξαρτήτως βαθμοῦ

Ἀρχιτεκτονική

Ἀστρονομία

Γεωγραφία

Γραμματική

Ἰατρική

Μαθηματικά

Παιδαγωγική

Φιλοσοφία

Κοσμικοί

Ἀρχαιολογία (Ἱστορία τοῦ Πολιτισμοῦ)

Ἀστρονομία

Γεωγραφία

Γραμματική

Ἰατρική

Ἱστορία

Μαθηματικά

Φιλοσοφία

Φυσική

Λογοτεχνία: Πεζογραφία καί ποίηση

Ἐκδόσεις μεταφράσεων τῆς ξένης λογοτεχνίας

Ποιητικός λόγος

Ἀφηγηματικός λόγος

Τά φιλολογικά φυλλάδια ἀνωνύμων καί ἐπωνύμων

Φυλλάδια κριτικῆς ἐκδοτικοῦ καί φιλολογικοῦ ἐνδιαφέροντος

Σημειώσεις

Κεφαλαιο ΙΔ΄

Διακίνηση τοῦ ἔντυπου ἑλληνικοῦ βιβλίου 18ος–19ος αἰώνας

Ἡ μέθοδος τῶν συνδρομητῶν

Τά νέα κέντρα παραγωγῆς

Σημειώσεις

Κεφαλαιο ΙΕ΄

Περί τοῦ Φωτισμοῦ τοῦ Γένους

Ὁ ὅρος Νεοελληνικός Διαφωτισμός

Σύνδεση μέ τήν ἀρχαιότητα

Ἐκπαιδευτήρια

Τό τυπουργεῖο τοῦ Γυμνασίου

Τό γλωσσικό

Περί Ἀριστοτέλη

Θετικές ἐπιστῆμες

Τά συνεκτικά στοιχεῖα τοῦ Γένους

Ἑλληνόφωνοι σέ ἀνώτερες σχολές

Φλαγγίνειος Σχολή

Λογοτεχνικά κέντρα στή Βενετία

Ἐκδοτικός προσανατολισμός στίς παρίστριες ἡγεμονίες

Αὐθεντική Ἀκαδημία

Τήν ἐποχή τοῦ Κοραῆ

Φαναριῶτες

Διακίνηση τοῦ βιβλίου

Ἀντιδράσεις λογοκριτικές

Ὁ Ἀδαμάντιος Κοραής

Σημειώσεις

Βραχυγραφιεσ

Βιβλιογραφια

ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ

Εὑρετήριο ὀνομάτων καί θεματικό

Εὑρετήριο τόπων